Γιατί αποτελεί λάθος να αγνοείται ο Putin για τη Συρία
Η
απόφαση του Λευκού Οίκου νωρίτερα αυτό το μήνα να ματαιώσει την προγραμματισμένη
σύνοδο κορυφής στη Μόσχα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά όχι το ταξίδι του
προέδρου Ομπάμα την ερχόμενη εβδομάδα -φιλοξενείται η συνεδρίαση της ομάδας G-20
στην Αγία Πετρούπολη- αποτέλεσε μια κορύφωση στο «πάγωμα» των σχέσεων των δύο
χωρών.
Στην Ουάσιγκτον, όπως μεταδίδει το Bloomberg Businessweek, ορισμένοι θεωρούν ότι ο Ρώσος ηγέτης δεν ασκεί επιρροή και ο πρόεδρος δεν θα πρέπει να χάνει χρόνο τρέφοντας προσδοκίες. Μετά την απόφαση της Ρωσίας για άσυλο στον Edward Snowden, ο Ομπάμα έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ μιας περιόδου «διακοπής», ώστε να επαναξιολογήσει τις σχέσεις των δύο χωρών.
Ο πρόεδρος Obama δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο Snowden είναι άλλο ένα αγκάθι "σε μια λίστα διαφωνιών", συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, προσθέτοντας ότι ελπίζει με την πάροδο του χρόνου ο Πούτιν να αναγνωρίσει ότι η συνεργασία είναι καλύτερη από έναν ανταγωνισμό με μηδενικά οφέλη.
Προς το παρόν αυτό αποτελεί μια μακρινή προοπτική. Η πιθανότητα μιας στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της Συρίας υπό αμερικανική ηγεσία ως απάντηση για τη χρήση χημικών στις 21 Αυγούστου έχει ενισχυθεί και από το πάγωμα των σχέσεων ΗΠΑ - Ρωσίας.
Απεσταλμένοι από τις δύο χώρες ήταν προγραμματισμένο να συναντηθούν στη Γενεύη την Τετάρτη για να συζητήσουν σχέδια για μια διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία, αλλά αυτό έχει ήδη τεθεί στο αρχείο. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε ότι η επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συρία θα έχει «καταστροφικές συνέπειες».
Μία από τις πολυτέλειες του τέλους του Ψυχρού Πολέμου είναι ότι ακόμη και σε περίοδο «πικρών» σχέσεων Μόσχας-Ουάσιγκτον είναι απίθανο ότι θα ανακύψει μια άμεση αντιπαράθεση των δύο χωρών. Αλλά πόσο άσχετο είναι το θέμα με τη Ρωσία;
Αν υπάρχει κάποια αμφιβολία για την απάντηση, αρκούν δύο αριθμοί: 8.500 και 1. Ο πρώτος είναι ο αριθμός των πυρηνικών όπλων που εξακολουθούν να είναι στα αποθέματα της Ρωσίας και ο δεύτερος είναι πόσες ψήφοι χρειάζονται για να παραλύσει κάθε δράση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εκεί, όπου η Μόσχα έχει μπλοκάρει επανειλημμένα προσπάθειες για την τιμωρία της Συρίας υπό τον Bashar al Assad.
Οι επιθέσεις από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους κατά της Συρίας είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα διαθέτουν την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε την Τρίτη ότι οι αντάρτες της Συρίας πιθανώς είναι υπεύθυνοι για τις επιθέσεις με χημικά και πως οποιαδήποτε κίνηση εναντίον της Συρίας χωρίς την έγκριση του συμβουλίου θα είναι μια «πολύ σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Απλά, αγνοώντας το Κρεμλίνο δεν υπάρχει επιλογή. Και χωρίς τον Πούτιν, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα προόδου σχετικά με τον έλεγχο των όπλων, που είναι ένα από τα κορυφαία θέματα του Ομπάμα και που αναμφίβολα θα έκανε τον κόσμο πιο ασφαλή. Η Ρωσία έχει αρνηθεί να εξετάσει μια πρόσθετη δεσμευτική συμφωνία, που θα εγγυάται ότι ένα ευρωπαϊκό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας δεν θα αποτελούσε απειλή για την πυρηνική αποτρεπτική ικανότητα της Μόσχας.
Ο Gary Samore, συντονιστής στο Λευκό Οίκο για τα όπλα μαζικής καταστροφής κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ομπάμα, λέει ότι δεν είναι πρόβλημα στρατηγικό αλλά πολιτικό. «Κανένας αμερικανός πρόεδρος μπορεί να λάβει την επικύρωση της Γερουσίας για την πυραυλική άμυνα». Στο σημερινό περιβάλλον, προσθέτει, μοιάζει πως οι Ρώσοι δεν μας έχουν ακόμη κάνει την τιμή να συζητούμε για αυτά τα θέματα.
Ακόμα κι έτσι, υπάρχουν κάποια επίπεδα για να εργαστούν από κοινού οι δυο χώρες. Η βοήθεια της Ρωσίας στη διερεύνηση της βομβιστικής επίθεσης στον Μαραθώνιο της Βοστώνης αποτέλεσε μια υπενθύμιση ότι οι δύο χώρες καλούνται να διαχειριστούν κοινά προβλήματα για την τρομοκρατία.
Η Ρωσία θέλει να αποφύγει μια επίθεση υπό τις ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και ορισμένοι θεωρούν πως αν Ουάσιγκτον και Μόσχα συνεργαστούν "υπάρχει μια πιθανή ευκαιρία " για μια συμφωνία με την Τεχεράνη.
Ο Dmitri Trenin, διευθυντής του Carnegie Moscow Center, πιστεύει ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα οι σχέσεις να βελτιωθούν σύντομα. Λέει ότι ο Πούτιν «βλέπει τον Αμερικανό Πρόεδρο ως κάποιο που δεν είναι αρκετά σκληρός για να επιβληθεί και να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις του» και πως ο Ομπάμα ακύρωσε τη συνάντησή τους λόγω πολιτικών πιέσεων.
Ο ίδιος προβλέπει ότι οι σχέσεις θα γίνουν ακόμη χειρότερες αν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της επιτεθούν στη Συρία.
capital
Στην Ουάσιγκτον, όπως μεταδίδει το Bloomberg Businessweek, ορισμένοι θεωρούν ότι ο Ρώσος ηγέτης δεν ασκεί επιρροή και ο πρόεδρος δεν θα πρέπει να χάνει χρόνο τρέφοντας προσδοκίες. Μετά την απόφαση της Ρωσίας για άσυλο στον Edward Snowden, ο Ομπάμα έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ μιας περιόδου «διακοπής», ώστε να επαναξιολογήσει τις σχέσεις των δύο χωρών.
Ο πρόεδρος Obama δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο Snowden είναι άλλο ένα αγκάθι "σε μια λίστα διαφωνιών", συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, προσθέτοντας ότι ελπίζει με την πάροδο του χρόνου ο Πούτιν να αναγνωρίσει ότι η συνεργασία είναι καλύτερη από έναν ανταγωνισμό με μηδενικά οφέλη.
Προς το παρόν αυτό αποτελεί μια μακρινή προοπτική. Η πιθανότητα μιας στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της Συρίας υπό αμερικανική ηγεσία ως απάντηση για τη χρήση χημικών στις 21 Αυγούστου έχει ενισχυθεί και από το πάγωμα των σχέσεων ΗΠΑ - Ρωσίας.
Απεσταλμένοι από τις δύο χώρες ήταν προγραμματισμένο να συναντηθούν στη Γενεύη την Τετάρτη για να συζητήσουν σχέδια για μια διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία, αλλά αυτό έχει ήδη τεθεί στο αρχείο. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε ότι η επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συρία θα έχει «καταστροφικές συνέπειες».
Μία από τις πολυτέλειες του τέλους του Ψυχρού Πολέμου είναι ότι ακόμη και σε περίοδο «πικρών» σχέσεων Μόσχας-Ουάσιγκτον είναι απίθανο ότι θα ανακύψει μια άμεση αντιπαράθεση των δύο χωρών. Αλλά πόσο άσχετο είναι το θέμα με τη Ρωσία;
Αν υπάρχει κάποια αμφιβολία για την απάντηση, αρκούν δύο αριθμοί: 8.500 και 1. Ο πρώτος είναι ο αριθμός των πυρηνικών όπλων που εξακολουθούν να είναι στα αποθέματα της Ρωσίας και ο δεύτερος είναι πόσες ψήφοι χρειάζονται για να παραλύσει κάθε δράση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εκεί, όπου η Μόσχα έχει μπλοκάρει επανειλημμένα προσπάθειες για την τιμωρία της Συρίας υπό τον Bashar al Assad.
Οι επιθέσεις από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους κατά της Συρίας είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα διαθέτουν την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε την Τρίτη ότι οι αντάρτες της Συρίας πιθανώς είναι υπεύθυνοι για τις επιθέσεις με χημικά και πως οποιαδήποτε κίνηση εναντίον της Συρίας χωρίς την έγκριση του συμβουλίου θα είναι μια «πολύ σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Απλά, αγνοώντας το Κρεμλίνο δεν υπάρχει επιλογή. Και χωρίς τον Πούτιν, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα προόδου σχετικά με τον έλεγχο των όπλων, που είναι ένα από τα κορυφαία θέματα του Ομπάμα και που αναμφίβολα θα έκανε τον κόσμο πιο ασφαλή. Η Ρωσία έχει αρνηθεί να εξετάσει μια πρόσθετη δεσμευτική συμφωνία, που θα εγγυάται ότι ένα ευρωπαϊκό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας δεν θα αποτελούσε απειλή για την πυρηνική αποτρεπτική ικανότητα της Μόσχας.
Ο Gary Samore, συντονιστής στο Λευκό Οίκο για τα όπλα μαζικής καταστροφής κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ομπάμα, λέει ότι δεν είναι πρόβλημα στρατηγικό αλλά πολιτικό. «Κανένας αμερικανός πρόεδρος μπορεί να λάβει την επικύρωση της Γερουσίας για την πυραυλική άμυνα». Στο σημερινό περιβάλλον, προσθέτει, μοιάζει πως οι Ρώσοι δεν μας έχουν ακόμη κάνει την τιμή να συζητούμε για αυτά τα θέματα.
Ακόμα κι έτσι, υπάρχουν κάποια επίπεδα για να εργαστούν από κοινού οι δυο χώρες. Η βοήθεια της Ρωσίας στη διερεύνηση της βομβιστικής επίθεσης στον Μαραθώνιο της Βοστώνης αποτέλεσε μια υπενθύμιση ότι οι δύο χώρες καλούνται να διαχειριστούν κοινά προβλήματα για την τρομοκρατία.
Η Ρωσία θέλει να αποφύγει μια επίθεση υπό τις ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και ορισμένοι θεωρούν πως αν Ουάσιγκτον και Μόσχα συνεργαστούν "υπάρχει μια πιθανή ευκαιρία " για μια συμφωνία με την Τεχεράνη.
Ο Dmitri Trenin, διευθυντής του Carnegie Moscow Center, πιστεύει ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα οι σχέσεις να βελτιωθούν σύντομα. Λέει ότι ο Πούτιν «βλέπει τον Αμερικανό Πρόεδρο ως κάποιο που δεν είναι αρκετά σκληρός για να επιβληθεί και να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις του» και πως ο Ομπάμα ακύρωσε τη συνάντησή τους λόγω πολιτικών πιέσεων.
Ο ίδιος προβλέπει ότι οι σχέσεις θα γίνουν ακόμη χειρότερες αν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της επιτεθούν στη Συρία.
capital
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου