Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου 2014

Έκανε “φτερά” χειρόγραφο του Κωστή Παλαμά!

kostis-palamas-pafos

Aυθεντικό χειρόγραφο του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά με το ποίημα «Κύπρος», το οποίο είχε δωρηθεί στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάφου το 1951, έχει χαθεί. Η εξαφάνιση του σπάνιου εγγράφου διαπιστώθηκε πρόσφατα μετά από έρευνα του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κύπρου και πρώην πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα, Γιώργου Γεωργή, ο οποίος ενημέρωσε πρόσφατα με επιστολή του τον Δήμο Πάφου.
Από την προκαταρκτική έρευνα του δήμου επιβεβαιώθηκε ότι το χειρόγραφο του μεγάλου Έλληνα ποιητή είναι άφαντο και άμεσα η δημοτική Αρχή κατήγγειλε την υπόθεση στην Αστυνομία. Οι έρευνες διεξάγονται με εντατικό ρυθμό και, σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες του philenews.com, εστιάζονται πλέον στη Λεμεσό, όπου σύμφωνα με πληροφορίες των εμπλεκόμενων πανεπιστημιακών και αστυνομικών Αρχών, έχει βρεθεί, άγνωστο πώς, στα χέρια ιδιώτη.
Το χειρόγραφο του Κωστή Παλαμά δωρήθηκε στην πόλη της Πάφου εν έτη 1951, λόγω της στενής σχέσης που είχε αναπτύξει η πόλη με τον ποιητή, χάρη στην οποία διεξάγεται μέχρι σήμερα κάθε χρόνο η «Παλαμική Γιορτή» και το Παλαμικό Διαγώνισμα μεταξύ των μαθητών της Πάφου, ενώ το άγαλμα του ποιητή κοσμεί χώρο παρά το Δημοτικό Μέγαρο Πάφου. Εξάλλου, ο πλατειακός αυτός χώρος φέρει και το όνομά του.
Το σπάνιο χειρόγραφο δώρησε, σε τελετή που έγινε τότε, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάφου, ο παλαίμαχος πολιτικός και αγωνιστής Ν. Κλ. Λανίτης στον τότε δήμαρχο Πάφου, Χριστόδουλο Γαλατόπουλο. Η τελετή και η επίδοση του χειρογράφου του Παλαμά είχε καλυφθεί και προβληθεί εκτενώς από τα έντυπα της εποχής, όπως φαίνεται και από το αντίγραφο του σχετικού ρεπορτάζ της εφημερίδας «Έθνος», ημερομηνίας 9 Οκτωβρίου 1951.
Η απουσία του σπάνιου εγγράφου από τη Βιβλιοθήκη Πάφου διαπιστώθηκε πρόσφατα από τον κ. Γεωργή, ο οποίος ενημέρωσε με επιστολή του τον Δήμο Πάφου και τον πρόεδρο του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Παντελή Βουτουρή.
Ο πανεπιστημιακός που αποκάλυψε την απουσία του κειμηλίου ζήτησε να διαταχθεί έρευνα για την τύχη του χειρογράφου και πιθανή υπεξαίρεσή του, να απευθυνθεί έκκληση σε οποιονδήποτε γνωρίζει οτιδήποτε για το χειρόγραφο να ενημερώσει τον Δήμο Πάφου και να παρακαλέσει οποιονδήποτε το κατέχει να το επιστρέψει στον Δήμο ως τον πρώτο και νόμιμο ιδιοκτήτη του.
Ήταν άφαντο για πολλά χρόνια
Η δημοτική Αρχή, διά του δημοτικού γραμματέα, Θέμη Φιλιππίδη, κινήθηκε άμεσα μετά την επιστολή και κατήγγειλε την υπόθεση στην Αστυνομία.
Παράλληλα, με έρευνες που διεξήχθησαν μεταξύ των εν ζωή ευρισκόμενων υπαλλήλων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, επιβεβαιώθηκε ότι το μεν χειρόγραφο του Παλαμά ήταν γνωστό ότι επιδόθηκε στην πόλη της Πάφου, μέσω της Βιβλιοθήκης της, πλην όμως για πολλά χρόνια ουδείς το είχε δει, ή γνώριζε πού ακριβώς βρισκόταν.
Την ασάφεια επέτεινε και το γεγονός ότι τα τρία τελευταία χρόνια η Δημοτική Βιβλιοθήκη είναι κλειστή λόγω βελτιωτικών εργασιών και τα βιβλία της είχαν στοιβαχθεί όπως-όπως σε υπόγεια άλλων δημοτικών κτηρίων χωρίς, επί της ουσίας, καμία επιστημονική καταγραφή, συντήρηση ή επίβλεψη.
Τις τελευταίες μέρες η Αστυνομία φαίνεται να επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις του πανεπιστημιακού, που αποκάλυψε το θέμα, ότι το σπάνιο χειρόγραφο του μεγάλου ποιητή του Ελληνισμού βρίσκεται στα χέρια ιδιώτη στη Λεμεσό, χωρίς ακόμη να έχει γίνει γνωστός ο τρόπος και ο χρόνος που αυτό περιήλθε στην κατοχή του.
Πλέον, οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην επανάκτηση του σπάνιου χειρόγραφου και τη μεταφορά του πίσω στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάφου, με τη συγκυρία να είναι απολύτως ευνοϊκή, αφού ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα συνδυαστεί με την επαναλειτουργία της μετά την κτηριολογική και λειτουργική αναβάθμισή της.
Το ποίημα του Κωστή Παλαμά για την Κύπρο
Με το ποίημά του, που δωρήθηκε στην πόλη της Πάφου, ο Κωστής Παλαμάς υμνεί το «πολύπαθο νησί», τον λαό του και εκφράζει την ανησυχία του για την τύχη του:
Καλώς μας ήρθατε, παιδιά!
Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη,
Στάζει το μέλι διαλεχτό σαν πρώτα;
Ακόμα γίνεται
Τ’ ολόγλυκο κρασί;
Η χαρουπιά η ολόχλωρη λέει τα παληά και τ’ άξια
Της αργυρής εληάς;
Και τ’ αηδόνι τραγουδεί στην ευωδιά του λάδανου
Τα πάθη της καρδιάς;
Κ’ οι ακρογιαλιές λαχταριστές, τ’ αραξοβόλια ολόβαθα
Και τ’ ακροτόπια ορθά,
Το καρτερούνε της θεάς το υπέρκαλο ξαγνάντεμα
Και δεύτερη φορά;
Καλώς μας ήρθατε παιδιά!
Στην Κύπρο την πολύχαλκη,
Στην καρποφόρα γη,
Ακόμη η Μοίρα της οργής, η Μοίρα όλων των ώμορφων,
Ξεσπάει και καταλεί;
Λυσσάει με την αναβροχιά, με την ακρίδα μαίνεται,
Χτυπάει με τη σκλαβιά;
Στ’ ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε;
Πέστε το, εσείς παιδιά! Καλώς μας ήρθατε παιδιά, και φέρτε, κελαϊδίστε μας
Το ευγενικό νησί.
Μεσ’ στη βαθειά της αγκαλιά μητέρα η άσπρη θάλασσα
Να κρύψει εσέ ζητεί.
Του κάκου στεριές πέλαγα, λαοί τρυγύρω σου ήμεροι
Και βάρβαροι λαοί
Σε είδανε, σε ωρέχτηκαν, και κατά σένα χύθηκαν Ασία και Αφρική.
Ρωμαίους και Σαρακηνούς, Τούρκους και Φράγκους γνώρισες!
Ω, Ροδαφνούσα εσύ,
Από τη Δύσι ο βασιληάς κι’ ο Ρήγας σ’ ερωτεύτηκαν
Απ’ την Ανατολή.
Κι’ απ’ τον καιρό που σε ηύρανε θαλασσομάχοι Φοίνικες,
Ως τώρα που σοφά Πατάει σ’ εσένα ο Βρεταννός, πολλούς αφέντες άλλαξες.
Δεν άλλαξες καρδιά.
Κ’ είνε η καρδιά σου εσέ πιστή, και δένεις με γητέματα,
Και πήραν από σε Μια ρίζα τα διαβατικά, και μοίρανε τ’ αλλότρια
Δική σου χάρη, ω ναι!
Και την Αστάρτη ξέγραψεν η θεία Ποθοκρατόρισσα
Που γέννησαν οι αφροί,
Κι’ από της Τύρου το Μελκάρθ, και με τα σπλάγχνα σου έπλασες
Τον Έλληνα Ηρακλή
Κι’ αφού πετάξαν οι θεοί, και της Παφίας απόμεινε
Συντρίμματα ο βωμός,
Η Ροδαφνούσα σου έφτασε, και γίνηκε τραγούδι σου,
Και σ’ άναψε, καϋμός.
Και του Ηρακλή το ρόπαλον επήρε και κυνήγυσε
Τον ξένο, εκδικητής.
Κ’ εσέ λημέρι του έκαμε, το κάλεσμα προσμένοντας
Το μέγα, ο Διγενής.
Κ’ εσύ κρυφοζωντάνεψες, ωραίο νησί, και φύλαξες,
Κ’ εσύ τα προσκυνάς,
Της Ρωμηοσύνης τα είδωλα.
Της Ωμορφιάς το είδωλο
Και της Παλληκαριάς.
Από τα κέδρα του Όλυμπου σκαλίστε γοργοκάραβα,
Ω Ακρίτα! Ω Ροδαφνού!
Ή κάμετε καράβια σας τα ολάνθιστα κ’ ολόδροσα Φτερούγια του Απριλιού!
Και των Ελλάδων τα νεκρά ακρογιάλια γύρα φέρτε τα,
Ξυπνήστε ένα βορειά,
Απλώστε ένα τρικύμισμα, κι’ αστράφτε εμπρός και μέσα μας
Τα ωραία, τα δυνατά.
Καλώς μας ήρθατε παιδιά!
Σ’ εσένα Κύπρο αέρινη,
Ω Μακαρία γη,
Πήγεν ο μέγας Έρωτας και χτύπησε, κι’ ανάβρησε
Θαυματουργή πηγή.
Στοιχειό ωργισμένο την πηγή βαθειά την καταχώνιασε.
Ω χέρι ονειρευτό
Που πάντα σε προσμένουμε, ξεσκέπασε, και φέρε μας
Το αθάνατο νερό!
Καλώς μας ήρθατε, παιδιά!
Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη.
Στ’ ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε.
Και ζη, και ζη, και ζη!
http://www.makeleio.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: