Στο πρώτο ήμισυ του 20ου αιώνα στην ταραγμένη εποχή του Μεσοπολέμου,
δημιουργήθηκαν και έδρασαν στην Ελλάδα εθνικιστικά κόμματα και οργανώσεις με
πατριωτικά και φιλολαϊκά κίνητρα, αλλά και συγκεχυμένο, πολλές φορές, ιδεολογικό
υπόβαθρο. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή (1922) και μέχρι το 1936
ακολούθησαν ταραγμένα χρόνια με συνεχή στρατιωτικά κινήματα και ανάμειξη, όπως
πάντα, του ξένου παράγοντα, στα εσωτερικά της Ελλάδος. Στην Ευρώπη γιγαντώνονται
τα Εθνικιστικά κινήματα και κυρίως ο Ιταλικός Φασισμός και ο Γερμανικός
Εθνικοσοσιαλισμός που η αίγλη τους και τα επιτεύγματά τους επηρεάζουν πολλούς
Έλληνες.
ΕΘΝΙΚΟΣ ΠΑΜΦΟΙΤΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Μια από τις σημαντικότερες εθνικιστικές οργανώσεις, που δραστηριοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ΄30, ήταν ο Εθνικός Παμφοιτητικός Σύλλογος. Τον πλαισίωναν πολλοί φοιτητές, θαυμαστές του Χίτλερ και ορκισμένοι Εθνικιστές που προπαγάνδιζαν τον αγώνα υπέρ της απελευθερώσεως των αλυτρώτων Πατρίδων. Ο Σύλλογος λειτούργησε επίσης και ως αντίβαρο στην εξαπλούμενη δράση των κομμουνιστών στα Πανεπιστήμια. Το 1934, πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο αργότερα έφεδρος αξιωματικός Ιππικού, Γεώργιος Οικονόμου, και αντιπρόεδρος ο μετέπειτα Κυβερνητικός Επίτροπος της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, Αλέξανδρος Κανελλόπουλος. Στη Βόρειο Ελλάδα δραστηριοποιείται το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του οποίου η δράση εντοπίζεται σε καθαρά τοπικό επίπεδο, στη Μακεδονία και τη Θράκη. Έχει φιλοχιτλερικό προσανατολισμό και αντιεβραϊκές απόψεις.
“ΣΙΔΗΡΑ ΕΙΡΗΝΗ”
Την ίδια περίοδο, αρχές της δεκαετίας του ’30 είναι ενεργός και η εθνική οργάνωση του απόστρατου Συνταγματάρχη Νικολάου Νικλάμπα, “Σιδηρά Ειρήνη”. Τα μέλη της μάλιστα φορούσαν μπλέ πουκάμισα, κατά τα πρότυπα των Ιταλών μελανοχιτώνων. Ο Νικλάμπας παρητήθη το 1936 από την ηγεσία της οργανώσεως για να πολιτευθεί ως υποψήφιος βουλευτής του Νομού Πρεβέζης με το συνδυασμό του Ιωάννου Μεταξά. Στέλεχός της ήταν επίσης ο Χαρίλαος Παπαγεωργίου, φανατικός αντισιωνιστής που εδραστηριοποιείτο, αταλάντευτος στις αρχές του, αν και μεγάλης πια ηλικίας, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Μια μεγάλη οργάνωση με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η Εθνική Ένωσις Ελλάδος, με εθνικιστικό χαρακτήρα αλλά χωρίς ξεκάθαρο πολιτικό προσανατολισμό, ήταν μια οργάνωση μαζική, αντικομμουνιστική, με αντικοινοβουλευτικές ιδέες. Σήμα της οργανώσεως ήταν ο δικέφαλος αετός, και τα μέλη της φορούσαν κίτρινο πουκάμισο, ως υπόμνηση του εθνικού οράματος για ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Ε.Ε.Ε. δεν είχε μόνο αντικομμουνιστικό χαρακτήρα, αλλά και αντισιωνιστικό, και ήταν αυτή που υποκίνησε βίαιες εκδηλώσεις κατά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, το 1931 και 1932. Το 1933, προσπαθώντας να μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα, κατακερματίστηκε, με αποτέλεσμα να μειωθεί σημαντικά η δύναμή της.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΩΝ
Πολλά μέλη της Εθνικής Ενώσεως προσεχώρησαν στην Οργάνωση των Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών του Ιάκωβου Διαμαντόπουλου, το 1934. Η Οργάνωσις των Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών ήταν πολιτικό κόμμα με ακραιφνείς Εθνικοσοσιαλιστικές αρχές, που είχε μεγάλη απήχηση στη Νεολαία. Η δεκαπενθήμερη εφημερίδα της “Ο Εθνικοσοσιαλιστής” διενέμετο ευρύτατα στα Σχολεία. Με την οργάνωση αυτή συνεργαζόταν και ο δραστήριος εθνικιστής Υφηγητής τότε, της Γενικής Πολιτειολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτριος Βεζανής. Για να κατανοήσουμε τον σαφή εθνικοσοσιαλιστικό λόγο που όρθωνε τότε η Ο.Ε.Σ., μεταφέρουμε τις απόψεις του Ιακώβου Διαμαντοπούλου από το 6ο φύλλο της εφημερίδος “Ο Εθνικοσοσιαλιστής”, της 15/6/1934:
“-Δια τα κόμματα ποίαν αντίληψιν έχετε, κ. αρχηγέ;
-Πιστεύω ότι τα κόμματα προ παντός, όπως εξηλήχθησαν σήμερον δεν έχουν ουδένα ηθικόν προορισμόν. Δεν στηρίζονται εις ουδεμίαν ανάγκην. Βεβαίως, εις την σημερινήν κοινωνίαν, έχουν τον προορισμόν των. Άνευ των κομμάτων δεν θα ήτο δυνατόν παρά να έχη κατεβή ο λαός εις το πεζοδρόμιον, δια να αντιμετωπίση με τα στήθη του την σκληράν και απάνθρωπον εκμετάλλευσιν του μεγάλου κεφαλαίου το οποίον υπό τας μάσκας των προσωπικών κομμάτων δρα και ενεργεί κατά τον μάλλον σατανικόν τρόπον. Τα αστικά κόμματα δεν είναι παρά μια σκηνή η οποία κρύβει πίσω της τους πιο εκφυλισμένους χρηματιστικούς και εκμεταλλευτικούς τύπους, οι οποίοι απομυζούν κατά τον πλέον ζωώδη τρόπον το αίμα του εργαζομένου λαού”.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
Άλλο κόμμα ιδίων αντιλήψεων, ήτο το Ελληνικό Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Γεωργίου Μερκούρη, το οποίο ιδρύθηκε το 1934 και υποστηρίχθηκε από πολλούς βασιλόφρονες αποστράτους αξιωματικούς. Ο Μερκούρης γιος του Δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη, ήταν στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος, από το οποίο απεχώρησε το 1932. Δημοσιογραφικό όργανο του κόμματος ήταν η ημερήσια εφημερίδα “Εθνική Σημαία”.
Στο κόμμα αυτό προσχώρησε μετά τη διάλυσή της και η
οργάνωση Μελανοχιτώνων την οποία είχε σχηματίσει ο Αλέξανδρος Γιάνναρος. Ο
Αλέξανδρος Γιάνναρος μαζί με τον πατέρα του εξέδιδαν την “Πρωινή” και την
“Εσπερινή”, δύο σημαντικές εφημερίδες της εποχής. Όπως γίνεται αντιληπτό και από
το όνομά τους οι Μελανοχίτωνες φορούσαν μαύρα πουκάμισα κατά το φασιστικό
πρότυπο. Τα γραφεία της οργανώσεως ευρίσκοντο στο κτίριο Γιάνναρου, επί των οδών
Φιλελλήνων και Όθωνος στην Αθήνα.
Όμως, τα Ελληνικά πολιτικά πράγματα ήσαν πολύ διάφορα των Ευρωπαϊκών. Η σαρωτική άνοδος του Εθνικοσοσιαλισμού και του Φασισμού οδήγησε πολλούς βασιλόφρονες στην υιοθέτηση φιλο-εθνικοσιαλιστικών και φιλοχιτλερικών θέσεων. Από την εφημερίδα “Ο Τύπος” της 26/1/1936 πληροφορούμεθα μάλιστα ότι στις εκλογές συμμετείχε και η Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις του Γεωργίου Στελιόπουλου με την επωνυμία “Αγκυλοσταυρίται” και με έμβλημα το Στέμμα και κάτωθεν αυτού κύκλο με αγκυλωτό σταυρό. Βέβαια, η οικειοποίηση εθνικοσοσιαλιστικών και φασιστικών απόψεων δεν ήτο προνόμιο μόνον των βασιλοφρόνων. Και από την αντίθετη πλευρά, στους Φιλελευθέρους, υπήρξε σχετική επιρροή. Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η περίπτωση του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος στα τέλη του βίου του είχε γοητευθεί από το φασιστικό καθεστώς και από αυτόν τον ίδιο τον Μπενίτο Μουσολίνι.
Ο Γ. Μερκούρης συμμετείχε στο πρώτο φασιστικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις 16-17-18 Δεκέμβρη 1934, στο Μοντρέ της Ελβετίας, εκπροσωπώντας τους φασίστες της Ελλάδας. Το διεθνές φασιστικό συνέδριο της Ελβετίας εξέλεξε οργανωτική επιτροπή που την αποτελούσαν: Ο Κλάουζεν (Δανία), ο Μπυκάρ (Γαλλία), ο Φονζελάζ (Ελβετία), ο γνωστός-και-μη-εξαιρετέος Κουίσλινγκ (Νορβηγία), ο στρατηγός Οντουφύ (Ιρλανδία) και ο Γεώργιος Μερκούρης.
Η Εθνική Σημαία, υπήρξε το επίσημο όργανο του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος του Γεωργίου Μερκούρη, το οποίο εκπροσώπησε την Ελλάδα στο πρώτο διεθνές φασιστικό συνέδριο, στις 16, 17 και 18 Δεκεμβρίου του 1934 στο Μοντρέ της Ελβετίας. Το κόμμα αυτό, διαλύθηκε όπως όλα τα κόμματα από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, για να ανασυνταχθεί κατά τη διάρκεια της Κατοχής, όπου συνεργάστηκε στενά με την ΕΣΠΟ και τις άλλες φιλογερμανικές οργανώσεις, για την συγκρότηση ελληνικής Λεγεώνας και την αποστολή της στο ανατολικό μέτωπο (βλ. Ι. Χονδροματίδη: «Η Μαύρη Σκιά στην Ελλάδα»).
http://greekns.blogspot.com/2011/01/blog-post_4146.html
Μια από τις σημαντικότερες εθνικιστικές οργανώσεις, που δραστηριοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ΄30, ήταν ο Εθνικός Παμφοιτητικός Σύλλογος. Τον πλαισίωναν πολλοί φοιτητές, θαυμαστές του Χίτλερ και ορκισμένοι Εθνικιστές που προπαγάνδιζαν τον αγώνα υπέρ της απελευθερώσεως των αλυτρώτων Πατρίδων. Ο Σύλλογος λειτούργησε επίσης και ως αντίβαρο στην εξαπλούμενη δράση των κομμουνιστών στα Πανεπιστήμια. Το 1934, πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο αργότερα έφεδρος αξιωματικός Ιππικού, Γεώργιος Οικονόμου, και αντιπρόεδρος ο μετέπειτα Κυβερνητικός Επίτροπος της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, Αλέξανδρος Κανελλόπουλος. Στη Βόρειο Ελλάδα δραστηριοποιείται το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του οποίου η δράση εντοπίζεται σε καθαρά τοπικό επίπεδο, στη Μακεδονία και τη Θράκη. Έχει φιλοχιτλερικό προσανατολισμό και αντιεβραϊκές απόψεις.
“ΣΙΔΗΡΑ ΕΙΡΗΝΗ”
Την ίδια περίοδο, αρχές της δεκαετίας του ’30 είναι ενεργός και η εθνική οργάνωση του απόστρατου Συνταγματάρχη Νικολάου Νικλάμπα, “Σιδηρά Ειρήνη”. Τα μέλη της μάλιστα φορούσαν μπλέ πουκάμισα, κατά τα πρότυπα των Ιταλών μελανοχιτώνων. Ο Νικλάμπας παρητήθη το 1936 από την ηγεσία της οργανώσεως για να πολιτευθεί ως υποψήφιος βουλευτής του Νομού Πρεβέζης με το συνδυασμό του Ιωάννου Μεταξά. Στέλεχός της ήταν επίσης ο Χαρίλαος Παπαγεωργίου, φανατικός αντισιωνιστής που εδραστηριοποιείτο, αταλάντευτος στις αρχές του, αν και μεγάλης πια ηλικίας, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Μια μεγάλη οργάνωση με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η Εθνική Ένωσις Ελλάδος, με εθνικιστικό χαρακτήρα αλλά χωρίς ξεκάθαρο πολιτικό προσανατολισμό, ήταν μια οργάνωση μαζική, αντικομμουνιστική, με αντικοινοβουλευτικές ιδέες. Σήμα της οργανώσεως ήταν ο δικέφαλος αετός, και τα μέλη της φορούσαν κίτρινο πουκάμισο, ως υπόμνηση του εθνικού οράματος για ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Ε.Ε.Ε. δεν είχε μόνο αντικομμουνιστικό χαρακτήρα, αλλά και αντισιωνιστικό, και ήταν αυτή που υποκίνησε βίαιες εκδηλώσεις κατά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, το 1931 και 1932. Το 1933, προσπαθώντας να μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα, κατακερματίστηκε, με αποτέλεσμα να μειωθεί σημαντικά η δύναμή της.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΩΝ
Πολλά μέλη της Εθνικής Ενώσεως προσεχώρησαν στην Οργάνωση των Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών του Ιάκωβου Διαμαντόπουλου, το 1934. Η Οργάνωσις των Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών ήταν πολιτικό κόμμα με ακραιφνείς Εθνικοσοσιαλιστικές αρχές, που είχε μεγάλη απήχηση στη Νεολαία. Η δεκαπενθήμερη εφημερίδα της “Ο Εθνικοσοσιαλιστής” διενέμετο ευρύτατα στα Σχολεία. Με την οργάνωση αυτή συνεργαζόταν και ο δραστήριος εθνικιστής Υφηγητής τότε, της Γενικής Πολιτειολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτριος Βεζανής. Για να κατανοήσουμε τον σαφή εθνικοσοσιαλιστικό λόγο που όρθωνε τότε η Ο.Ε.Σ., μεταφέρουμε τις απόψεις του Ιακώβου Διαμαντοπούλου από το 6ο φύλλο της εφημερίδος “Ο Εθνικοσοσιαλιστής”, της 15/6/1934:
“-Δια τα κόμματα ποίαν αντίληψιν έχετε, κ. αρχηγέ;
-Πιστεύω ότι τα κόμματα προ παντός, όπως εξηλήχθησαν σήμερον δεν έχουν ουδένα ηθικόν προορισμόν. Δεν στηρίζονται εις ουδεμίαν ανάγκην. Βεβαίως, εις την σημερινήν κοινωνίαν, έχουν τον προορισμόν των. Άνευ των κομμάτων δεν θα ήτο δυνατόν παρά να έχη κατεβή ο λαός εις το πεζοδρόμιον, δια να αντιμετωπίση με τα στήθη του την σκληράν και απάνθρωπον εκμετάλλευσιν του μεγάλου κεφαλαίου το οποίον υπό τας μάσκας των προσωπικών κομμάτων δρα και ενεργεί κατά τον μάλλον σατανικόν τρόπον. Τα αστικά κόμματα δεν είναι παρά μια σκηνή η οποία κρύβει πίσω της τους πιο εκφυλισμένους χρηματιστικούς και εκμεταλλευτικούς τύπους, οι οποίοι απομυζούν κατά τον πλέον ζωώδη τρόπον το αίμα του εργαζομένου λαού”.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
Άλλο κόμμα ιδίων αντιλήψεων, ήτο το Ελληνικό Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Γεωργίου Μερκούρη, το οποίο ιδρύθηκε το 1934 και υποστηρίχθηκε από πολλούς βασιλόφρονες αποστράτους αξιωματικούς. Ο Μερκούρης γιος του Δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη, ήταν στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος, από το οποίο απεχώρησε το 1932. Δημοσιογραφικό όργανο του κόμματος ήταν η ημερήσια εφημερίδα “Εθνική Σημαία”.
Στο κόμμα αυτό προσχώρησε μετά τη διάλυσή της και η
οργάνωση Μελανοχιτώνων την οποία είχε σχηματίσει ο Αλέξανδρος Γιάνναρος. Ο
Αλέξανδρος Γιάνναρος μαζί με τον πατέρα του εξέδιδαν την “Πρωινή” και την
“Εσπερινή”, δύο σημαντικές εφημερίδες της εποχής. Όπως γίνεται αντιληπτό και από
το όνομά τους οι Μελανοχίτωνες φορούσαν μαύρα πουκάμισα κατά το φασιστικό
πρότυπο. Τα γραφεία της οργανώσεως ευρίσκοντο στο κτίριο Γιάνναρου, επί των οδών
Φιλελλήνων και Όθωνος στην Αθήνα.Όμως, τα Ελληνικά πολιτικά πράγματα ήσαν πολύ διάφορα των Ευρωπαϊκών. Η σαρωτική άνοδος του Εθνικοσοσιαλισμού και του Φασισμού οδήγησε πολλούς βασιλόφρονες στην υιοθέτηση φιλο-εθνικοσιαλιστικών και φιλοχιτλερικών θέσεων. Από την εφημερίδα “Ο Τύπος” της 26/1/1936 πληροφορούμεθα μάλιστα ότι στις εκλογές συμμετείχε και η Γενική Λαϊκή Ριζοσπαστική Ένωσις του Γεωργίου Στελιόπουλου με την επωνυμία “Αγκυλοσταυρίται” και με έμβλημα το Στέμμα και κάτωθεν αυτού κύκλο με αγκυλωτό σταυρό. Βέβαια, η οικειοποίηση εθνικοσοσιαλιστικών και φασιστικών απόψεων δεν ήτο προνόμιο μόνον των βασιλοφρόνων. Και από την αντίθετη πλευρά, στους Φιλελευθέρους, υπήρξε σχετική επιρροή. Χαρακτηριστικότερη όλων είναι η περίπτωση του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος στα τέλη του βίου του είχε γοητευθεί από το φασιστικό καθεστώς και από αυτόν τον ίδιο τον Μπενίτο Μουσολίνι.
Ο Γ. Μερκούρης συμμετείχε στο πρώτο φασιστικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις 16-17-18 Δεκέμβρη 1934, στο Μοντρέ της Ελβετίας, εκπροσωπώντας τους φασίστες της Ελλάδας. Το διεθνές φασιστικό συνέδριο της Ελβετίας εξέλεξε οργανωτική επιτροπή που την αποτελούσαν: Ο Κλάουζεν (Δανία), ο Μπυκάρ (Γαλλία), ο Φονζελάζ (Ελβετία), ο γνωστός-και-μη-εξαιρετέος Κουίσλινγκ (Νορβηγία), ο στρατηγός Οντουφύ (Ιρλανδία) και ο Γεώργιος Μερκούρης.
Η Εθνική Σημαία, υπήρξε το επίσημο όργανο του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος του Γεωργίου Μερκούρη, το οποίο εκπροσώπησε την Ελλάδα στο πρώτο διεθνές φασιστικό συνέδριο, στις 16, 17 και 18 Δεκεμβρίου του 1934 στο Μοντρέ της Ελβετίας. Το κόμμα αυτό, διαλύθηκε όπως όλα τα κόμματα από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, για να ανασυνταχθεί κατά τη διάρκεια της Κατοχής, όπου συνεργάστηκε στενά με την ΕΣΠΟ και τις άλλες φιλογερμανικές οργανώσεις, για την συγκρότηση ελληνικής Λεγεώνας και την αποστολή της στο ανατολικό μέτωπο (βλ. Ι. Χονδροματίδη: «Η Μαύρη Σκιά στην Ελλάδα»).
http://greekns.blogspot.com/2011/01/blog-post_4146.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου